ေက်ာက္တိုင္ႏွစ္ခု (ဂ်ဴး)

ေက်ာက္တိုင္ႏွစ္ခု (ဂ်ဴး)
==================
ဖလမ္းမွာေတာ့ တိမ္ေတြသည္ ကၽြန္ေတာ့္ ေျခဖဝါး ေအာက္မွသာ ေရြ႕လ်ား ျဖတ္သန္းသြားရေလ့ ရွိပါသည္။
ရန္ကုန္မွာ ႀကီးျပင္းခဲ့ရေသာ ကၽြန္ေတာ့္အတြက္ တိမ္ေတြသည္ အလြန္ ရင္ခုန္စရာေကာင္းေသာ သဘာဝ အႏုပညာ တစ္ခု ျဖစ္၏။ ဘယ္ေလာက္ျမင့္မားေသာ တိုက္ေခါင္မိုး ေပၚမွာပဲ ရွိရွိ တိမ္သည္ ကၽြန္ေတာ့္အထက္ ေကာင္းကင္မွာ ေဝးကြာစြာ ေရြ႕လ်ားေနခဲ့ၾကသည္။ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ တိမ္ႏွင့္နီးစပ္ ပတ္သက္ရလိမ့္မည္ဟု ဘယ္တုန္းကမွ် မေတြးေတာ မေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ဘူးပါ။
ကၽြန္ေတာ္၏ ပထမဆုံးေသာ အလုပ္ခန႔္အပ္ျခင္း တာဝန္ျဖင့္ ခ်င္းျပည္နယ္ ေဆး႐ုံျဖစ္ေသာ ဖလမ္းေဆး႐ုံသို႔ ေရာက္ေသာအခါမွာေတာ့ တိမ္ဆိုသည္မွာ လူ၏ ေျခဖဝါးေအာက္တြင္လည္း ရွိတတ္ပါလားဟု ခံစားသိျဖင့္ သိခဲ့ရပါသည္။
မိမိ ရပ္ေနေသာ ေတာင္ေစာင္း၏ ေအာက္ဘက္ ေခ်ာက္ကမ္းပါး ႏႈတ္ခမ္းတြင္ ျဖဴေဖြးေသာ တိမ္ဆိုင္တိမ္လိပ္ အတန္းမ်ား တေရြ႕ေရြ႕ စီးေျမာသြားသည္ကို ငုံ႔ၾကည့္ရေသာ လူတစ္ေယာက္၏ ဘ၀သည္ မည္မွ် ျပည့္စုံေက်နပ္ဖြယ္ ျဖစ္လိုက္ပါသလဲ။ ကၽြန္ေတာ္ တိမ္ေတြကို ငုံ႔ၾကည့္ခ်င္ေနခဲ့တာ ၾကာပါၿပီ။
ဖလမ္းၿမိဳ႕သည္ ေတာင္ေစာင္းတစ္ေလွ်ာက္ တည္ထားေသာၿမိဳ႕ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ၿမိဳ႕၏ ေအာက္ဘက္ျခမ္း အစြန္းႏွင့္ အေပၚဘက္ျခမ္း အစြန္းႏွစ္ခု၏ၾကား အျမင့္ေပ ကြာျခားမႈမွာ ေပတစ္ေထာင္ ပတ္ဝန္းက်င္ခန႔္ ရွိပါသည္။ ေဆး႐ုံသည္ အျမင့္ဆုံးအပိုင္းမွာ ရွိၿပီး တစ္ဖက္၌ ေခ်ာက္ကမ္းပါးႀကီးႏွင့္ ေတာင္ၾကားလမ္းမ်ားကို ခပ္ေဝးေဝးမွာ ျမင္ေနရသည္။ ထိုေခ်ာက္ကမ္းပါး အစြန္းဆီမွာေတာ့ ျဖဴေဖြးေသာ တိမ္တန္းမ်ား။ အရပ္ရွစ္မ်က္ႏွာ ၾကည့္ေလရာမွာ ျမဴဆိုင္းေသာ ေတာင္တန္းျပာမ်ား၊ ဒါမွမဟုတ္ တိမ္လိပ္ တိမ္တန္း ...။
“တိမ္ေတြကို ခ်စ္လား” ဟု ကၽြန္ေတာ့္အား တစ္စုံတစ္ေယာက္က ေမးခဲ့ဖူး၏။ အမွန္အတိုင္း ေျဖရလွ်င္ တိမ္ေတြကို ကၽြန္ေတာ္ မခ်စ္ပါ၊ နည္းနည္းမွ မခ်စ္ပါ။ သို႔ေသာ္ အျမဲတမ္း ကၽြန္ေတာ့္ ဦးေခါင္းအထက္မွာသာ ရွိေနခဲ့ေသာ အရာမ်ားအျဖစ္ တိမ္ေတြကို ရင္ခုန္စြာ စိတ္ဝင္စား မိခဲ့ျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။ အျမဲတမ္း ကၽြန္ေတာ့္ ဦးေခါင္းအထက္မွာ ရွိေနခဲ့ေသာ အရာဝတၱဳမ်ားကို ယခုလို ကၽြန္ေတာ့္ ေျခဖဝါးေအာက္ ခပ္လွမ္းလွမ္းမွာ ေရာက္ရွိလာေစေသာ အေၾကာင္း တစ္ခုေၾကာင့္ ဖလမ္းၿမိဳ႕သည္ ကၽြန္ေတာ့္ဘဝ အမွတ္တရမ်ားတြင္ အျမဲပါဝင္ေနေတာ့မည္ ... ဟု ကၽြန္ေတာ္ ထင္ခဲ့ဖူးသည္။
သို႔ေသာ္ ဖလမ္းကို တကယ္နက္႐ႈိင္းစြာ ကၽြန္ေတာ္ သတိရေစေသာ အေၾကာင္းရင္းမွာ တိမ္ေတြ မဟုတ္ခဲ့ေၾကာင္း ေနာက္မွ ကၽြန္ေတာ္ သိရသည္။
အေဝးဆီ၌ နက္႐ႈိင္းေသာ ေတာင္ၾကားမွာ ေကြ႕ေကာက္စြာ ျဖတ္သန္း စီးဆင္းလ်က္ရွိေသာ မဏိပူရျမစ္သည္ စိမ္းျပာေရာင္ အလင္းေရာင္တန္းေလး တစ္ခုအျဖစ္ ေတာက္ပရႊန္းလက္စြာ တည္ရွိေနသည္။ ျမဴျဖင့္ျပာလဲ့ေနေသာ နိမ့္ျမင့္ မညီညာသည့္ အေဝးဆုံး ေတာင္တန္းမ်ား ...၊ ထိုမွ ေရွ႕သို႔ နီးကပ္ေနေသာ ပို၍ စိမ္းေမွာင္သည့္ ေတာင္တန္းမ်ား ...၊ ထိုေတာင္စဥ္ ေဗာင္တန္းမ်ား၏ အေဝးအနီး ကြာျခားမႈ အနက္သည္ လွပေသာ ဖြဲ႕စည္းမႈတစ္ခု ျဖစ္သည္။ ေတာင္တန္းမ်ားဆီမွ ကၽြန္ေတာ့္ဘက္သို႔ ပို၍နီးလာေသာ ေခ်ာက္ကမ္းပါးစြန္းမ်ားႏွင့္ နက္႐ႈိင္းေသာ ေတာင္ၾကားကား ျမစ္ေၾကာင္း ျမင္ကြင္းသည္ အေဝးဆီက ေနာက္ခံေတာင္တန္း မႈန္လဲ့လဲ့ ျမင္ကြင္းႏွင့္ ေပါင္းစပ္လိုက္ေသာအခါ ကၽြန္ေတာ္ ျမင္ဖူးသမွ် အလွဆုံးျမင္ကြင္း ျဖစ္သြားေလသည္။
သို႔ေသာ္ ဖလမ္းကို ကၽြန္ေတာ္ သတိရေနေစေသာ အေၾကာင္းမွာ ထိုခမ္းနားလွပေသာ ျမင္ကြင္းပင္လွ်င္ မဟုတ္ခဲ့ပါ။
ကၽြန္ေတာ့္ အာ႐ုံထဲမွာ ဖလမ္းၿမိဳ႕ တည္ရွိေနေအာင္ ဆြဲေဆာင္ ညႇိဳ႔ယူထားေသာ အရာမွာ ေက်ာက္စာထြင္း ေရးထားသည့္ ေက်ာက္တိုင္ ႏွစ္ခုသာ ျဖစ္ပါသည္။
ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ ကၽြန္ေတာ္ ေရာက္သမွ် ၿမိဳ႕မ်ား၌ ကၽြန္ေတာ္ သတိထားမိသမွ် ေျပာရလွ်င္ ဖလမ္းႏွင့္ ဟားခါး ပတ္ဝန္းက်င္သည္ ေက်ာက္တိုင္ စိုက္ထူရန္ ဝါသနာအႀကီဆုံး ပတ္ဝန္းက်င္ ျဖစ္ဟန္ ရွိပါသည္။
အေဝးေျပး လမ္းမေဘးတြင္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ လူသြားလမ္း၊ ေတာင္ေပၚလမ္း ေသးေသးကေလးမ်ားတြင္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ေက်ာက္စာထြင္းထားသည့္ ေက်ာက္တိုင္ခ်ပ္မ်ား စိုက္ထူ ထားသည္ကို ကၽြန္ေတာ္ ေတြ႕ရသည္။ ေခ်ာမြတ္ေသာ ေက်ာက္သား မ်က္ႏွာျပင္ရွိ ေက်ာက္ခ်ပ္မ်ားကို ေက်ာက္တိုင္အျဖစ္ ေရးသား ထြင္းထု၍ စိုက္ထူထားေလ့ ရွိပါသည္။ ပထမေတာ့ အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုက ေၾကညာခ်က္ အေနႏွင့္ စိုက္ထူထားသည္ဟု ထင္ခဲ့မိ၏။ သို႔ေသာ္ ထိုေက်ာက္တိုင္မ်ားသည္ ပုဂၢလိက ေက်ာက္တိုင္မ်ားသာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေနာက္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ သိသြားပါသည္။ တစ္စုံတစ္ခုကို ေျပာျပလိုေသာ သူမ်ား၊ လူမ်ားမ်ားသိေအာင္ ေၾကညာလိုေသာ သူမ်ားသည္ ေက်ာက္တိုင္စိုက္ထူ၍ ေျပာျပၾကဟန္ ရွိပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္သည္ ဖလမ္းေဆး႐ုံတြင္ ႏွစ္ႏွစ္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ေသာ္လည္း ခ်င္းစကား မတတ္ခဲ့ပါ။ ခ်င္းစာ ဖတ္တတ္ဖို႔ကိုေတာ့ ပို၍ပင္ ေဝးပါေသးသည္။ သို႔ေသာ္ ေက်ာက္တိုင္မ်ားတြင္ေရးသားထြင္းထုသမွ် အရာအားလုံးကိုေတာ့ စိတ္ဝင္စားစြာ ၾကည့္ရႈမိခဲ့သည္။ ေက်ာက္တိုင္မ်ားသည္ ပိုင္ရွင္ပုဂၢိဳလ္၏ အသိပညာႏွင့္ ေခတ္ကာလ အဆင့္အတန္းေပၚ မူတည္၍ သုံးမ်ိဳးကြဲျပားေန၏။ ေရွးေဟာင္း အက်ဆုံးေသာ ေက်ာက္တိုင္တို႔တြင္ အကၡရာစာလုံး မပါ,ပါ။ အ႐ုပ္မ်ားကိုသာ ေရးထိုး ထြင္းထုထား၏။ ဥပမာ- ကၽြဲ၊ ဆင္၊ ႏြား၊ သစ္ပင္၊ လူ စသည့္ အ႐ုပ္မ်ားျဖင့္ မိမိတို႔၏ ပိုင္ဆိုင္မႈကို ေဖာ္ျပထားေလ့ ရွိသည္။ သူ႔ထက္ပို၍ ေခတ္မီေသာ ေက်ာက္တိုင္မ်ားတြင္ စာလုံးအကၡရာမ်ားကို ေရးထိုးထားေလသည္။ အဂၤလိပ္ အကၡရာမ်ားႏွင့္ တူ၏။ သို႔ေသာ္ ကၽြန္ေတာ္ မဖတ္တတ္ပါ။ ၄င္းမွာ ခ်င္း တိုင္းရင္းသား စာေပ ျဖစ္ဟန္တူပါသည္။ သမိုင္းႏွင့္ မႏုႆေဗဒပညာ ဆိုသည္ကို ဘယ္တုန္းကမွ စိတ္မဝင္စား ခဲ့မိေသာေၾကာင့္ ခ်င္း စာေပအကၡရာ ျဖစ္ေပၚလာပုံကို ကၽြန္ေတာ္ မသိပါ။ ေက်ာက္တိုင္မွ စာမ်ားကို ကၽြန္ေတာ္ စိတ္ဝင္စားရသည္မွာ တတိယ အမ်ိဳးအစား ေက်ာက္တိုင္မ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ထိုအမ်ိဳးအစားကေတာ့ ေခတ္အမီဆုံး အမ်ိဳးအစား ျဖစ္သည္။ အထက္ပိုင္းမွာ ခ်င္းဘာသာျဖင့္ ေရးထိုးၿပီး ေအာက္ပိုင္းမွာ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ေရးထိုးထား၏။ ထိုအဂၤလိပ္ ဘာသာကို ဖတ္ရႈၿပီးေသာ အခါက်မွ ထိုေက်ာက္တိုင္မ်ားကို ကၽြန္ေတာ္ စိတ္ဝင္စားသြားသည္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျပည္မတြင္ ဘုရား အုတ္တံတိုင္းမ်ား၊ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း အုတ္တံတိုင္းမ်ား၌ အလွဴရွင္၏ မိသားစု အမည္ႏွင့္ ေနရပ္လိပ္စာမ်ား ေရးထိုးထားသည့္ သေဘာထက္ နည္းနည္း ပိုၿပီး ေရးထိုးေလ့ ရွိ၏။ ဆိုပါစို႔ ...။ ဘဲကန္႔ရြာတြင္ ေနထိုင္ေသာ ဦးဘယ္သူ ပိုင္ဆိုင္ေသာေျမမွာ မည္မွ်၊ ပိုင္ဆိုင္ေသာ ကၽြဲ၊ ႏြား မည္မွ်၊ ဇနီးသားသမီးမ်ားမွာ မည္သူ ... စသည္ျဖင့္ ဖြဲ႕ႏြဲ႕စြာ ေရးထိုးေလ့ ရွိၾကသည္။ ေျပာျပလိုေသာ အေၾကာင္းေပၚ မူတည္၍ ေက်ာက္တိုင္ အႀကီးအေသး ကြဲျပားေသာ္လည္း၊ အမ်ားအားျဖင့္ လူတစ္ရပ္စာေလာက္ ျမင့္ၾကပါသည္။ ေက်ာက္တိုင္ စိုက္ထူသူမ်ားသည္ မည္မွ်ပါးနပ္ လိမၼာၾကသနည္း။ မည္မွ် မိမိတို႔အေၾကာင္းကို ဖတ္ရႈေစခ်င္ ၾကသနည္းဆိုလွ်င္ ေတာင္ေပၚ လူသြားလမ္းေဘးမွာ စိုက္ထူရန္ ေရြးခ်ယ္ေသာ ေနရာမ်ားသည္ လူတစ္ေယာက္ ေတာင္ေပၚ အတက္ခရီးမွာ ေျခကုန္ေမာပန္း၍ ေခတၱအနားယူလိုေသာ ခရီးအကြာအေဝး ေနရာမ်ား ျဖစ္ေနတတ္၏။ ေတာင္ေပၚအတက္ လမ္းခရီးကို မည္သူမွ် မနားတမ္း မတက္ႏုိင္ပါ။ ခင္ဗ်ား အနည္းငယ္ ေမာပန္းၿပီး အနားယူလိုသည့္ ေနရာမွာ မည္သည့္ေနရာ ျဖစ္လိမ့္မည္ဟု သူတို႔ သိၾကပါသည္။ ထိုေနရာမွာ သူတို႔ ေက်ာက္တိုင္ စိုက္ထူထားၾကမည္။ ခင္ဗ်ား ထိုင္လ်က္ အနားယူရင္း ေအးေအးေဆးေဆး ဖတ္ရေတာ့မည္သာ ျဖစ္သည္။ ဘာမွမရွိေသာ ေတာင္ေပၚလမ္းၾကမ္းတြင္ ထိုင္စရာ ေက်ာက္ခုံ ကေလးႏွင့္ ေအးေအးေဆးေဆး မွီစရာ ေက်ာက္တိုင္ကေလး ရွိေနမည္။ ခင္ဗ်ားဘာမွ မစဥ္းစားဘဲ ထိုေက်ာက္ခုံမွာ ထိုင္မိမွာပဲ ျဖစ္၏။ ေက်ာက္တိုင္ကို မွီၿပီးသည့္ အခါမွာေတာ့ ထိုေက်ာက္တိုင္ မ်က္ႏွာျပင္မွာ ေရးထြင္းထားေသာ စာလုံးမ်ားကို ခင္ဗ်ား ၾကည့္မိေတာ့မည္။ ခင္ဗ်ားသိေသာ အဂၤလိပ္ဘာသာ စာေၾကာင္းမ်ားကို ျမင္ရလွ်င္ေတာ့ အပ်င္းေၿပ ဟူေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ခင္ဗ်ား ဖတ္မိေတာ့မွာ ေသခ်ာပါသည္။ ဤနည္းအတိုင္းပင္ ကၽြန္ေတာ္သည္လည္း ေက်ာက္တိုင္ ဖတ္သူတစ္ဦး ျဖစ္လာခဲ့ရပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္ဖတ္ရသမွ် ေက်ာက္တိုင္အားလုံး လိုလိုတြင္ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ တစ္မ်ိဳးတည္း ျဖစ္၏။ မိမိ၏ ပိုင္ဆိုင္မႈကို ဤကမၻာေၿမ တည္သေရြ႕ လူသိေအာင္ ေျပာျပေၾကညာလိုေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားပင္ ျဖစ္ပါသည္။ နယ္ေၿမ အကန႔္အသတ္ အကြာအေဝးကို ခရီးသည္ႏွင့္ ျပည္သူလူထုအား ေျပာျပလိုေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္လည္း အနည္းအပါး ပါဝင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ အဓိက ကေတာ့ ေက်ာက္တိုင္ စိုက္သူပုဂၢိဳလ္၏ အတၱျဖင့္ ပိုင္ဆိုင္မႈကို ႂကြားဝါလိုသည့္ အေၾကာင္းရင္းပင္ ျဖစ္၏။
ေက်ာက္တိုင္ အားလုံးသည္ ခရီးသည္ႏွင့္ ျပည္သူလူထုအား မိမိအေၾကာင္းကို ေျပာျပေနျခင္း ျဖစ္ေသာ္လည္း ကၽြန္ေတာ္ ၾကံဳေတြ႕ခဲ့ဖူးေသာ ေက်ာက္တိုင္ႏွစ္ခုကေတာ့ အနည္းငယ္ ထူးျခားေနပါသည္။ ထိုေက်ာက္တိုင္ႏွစ္ခု အေၾကာင္း မေျပာျပမီ ထိုေက်ာက္တိုင္မ်ားကို ေရးထိုးေစခဲ့ေသာ ပိုင္ရွင္ပုဂၢိဳလ္ႏွစ္ေယာက္ အေၾကာင္းကို ေျပာၿပ လိုပါသည္။ ပထမ ေက်ာက္တိုင္ ပိုင္ရွင္မွာ ဆင္လိုက္မုဆိုး တစ္ေယာက္ျဖစ္ၿပီး၊ ဒုတိယ ေက်ာက္တိုင္ ပိုင္ရွင္မွာ ေက်ာင္းဆရာေဟာင္း တစ္ေယာက္ ျဖစ္သည္။ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ တစ္ေယာက္ကို တစ္ေယာက္ မသိၾကပါ။ ထူးဆန္းသည္မွာ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္လုံး ျပည္မကလာသည့္ ျမန္မာလူမ်ိဳး စစ္စစ္မ်ားျဖစ္ၿပီး ခ်င္းစကားႏွင့္ ခ်င္းစာကို မတတ္ကၽြမ္းၾကေသာ္လည္း သူတို႔၏ ေက်ာက္တိုင္မ်ားသည္ ခ်င္းဘာသာ တစ္ျခမ္း၊ အဂၤလိပ္ဘာသာ တစ္ျခမ္း ျဖစ္ေန၏။ ထို႔ထက္ပို၍ ထူးဆန္းသည္မွာ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္လုံးသည္ မိမိကိုယ္ မိမိ ေသရေတာ့မည္ဟု သိလာသည့္ အခ်ိန္မွာမွ ေက်ာက္တိုင္ စိုက္ထူပစ္ခဲ့ရန္ စိတ္ကူးေပၚလာၾကျခင္း ျဖစ္၏။ ေသခါနီး ေသတမ္း စစ္ခ်က္ေပးသည့္ သေဘာမ်ိဳးဟု ကၽြန္ေတာ္ ထင္ပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္သည္ ဖလမ္းေဆး႐ုံတြင္ အထူးကု ဆရာဝန္ မဟုတ္ေသာ တစ္ဦးတည္းေသာ လက္ေထာက္ ဆရာဝန္ကေလး ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ထိုေက်ာက္တိုင္ရွင္ ပုဂၢိဳလ္ ႏွစ္ေယာက္လုံး၏ ေနာက္ဆုံးအခ်ိန္မ်ားတြင္ ေဘးမွာ ကၽြန္ေတာ္ ရွိေနခဲ့၏။
သူတို႔၏ ေသတမ္းစစ္ခ်က္မ်ားမွာ တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု အလြန္ ကြာျခားေနပါသည္။
* * *
တစ္ရက္တြင္ ဆင္လိုက္မုဆိုးသည္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေဆး႐ုံသို႔ သြားဖုံးကင္ဆာ ေရာဂါျဖင့္ ေရာက္လာသည္။ ဟားခါးေဆး႐ုံမွ လႊဲေျပာင္း ေပးလိုက္ေသာ လူနာျဖစ္သည္။
ေရာဂါရာဇဝင္ ယူရင္း သူ၏ အလုပ္အကိုင္ကို ေမးေသာ အခါ လူနာသည္ မုဆိုးဟု ဂုဏ္ယူစြာ ေျဖခဲ့၏။ အမွန္အတိုင္း ေျပာရလွ်င္ ကၽြန္ေတာ့္ဘဝတြင္ အမဲလိုက္မုဆိုး ဟူသည္ကို စာထဲမွာသာ ဖတ္ဖူးၿပီး အျပင္ေလာကမွာ တစ္ခါမွ် မေတြ႕ဖူးပါ။ ယခုေတြ႕လိုက္ရေသာ မုဆိုးႀကီးမွာ ငယ္စဥ္ကေတာ့ စာထဲကအတိုင္း ေထာင္ေထာင္ေမာင္းေမာင္း ဗလ ေတာင့္ေတာင့္ ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။ ယခုအခါ ေရာဂါေဝဒနာ၏ ႏွိပ္စက္မႈေၾကာင့္ ႐ုပ္ရည္မွာ ေျခာက္ေသြ႕ ညႇိဳးႏြမ္းလ်က္ရွိၿပီ။ သူ႔မွာ က်န္သည္က ရက္စက္ဟန္ ရွိေသာမ်က္လုံး တစ္စုံသာျဖစ္၏။ ထိုမ်က္လုံးတစ္စုံေၾကာင့္ပင္ မုဆိုးႏွင့္ တူေနေသးျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ဟားခါးေဆး႐ုံ မွတ္တမ္း စာရြက္ေပၚမွာ ကိုးကြယ္သည့္ ဘာသာေနရာတြင္ ဘာမွ မေရးထားေသာေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေဆး႐ုံမွတ္တမ္းမွာ ျဖည့္ရန္ လူနာအား: ကိုယ္တိုင္ ေမးၾကည့္ရ၏။ ဘာသာ မရွိဘူးဟု ေျဖေသာအခါ ကၽြန္ေတာ္ မအံ့ဩမိပါ။
ကၽြန္ေတာ္ အားလပ္သည့္ အခ်ိန္မ်ားတြင္ သူ႔ခုတင္ ရွိရာသို႔ မၾကာခဏသြား၍ ခဏတစ္ျဖဳတ္ ရပ္စကားေျပာမိသည္။ လူနာ ဆိုသည္မွာ ဆရာဝန္ကို မိမိ၏ မိသားစုထက္ ပို၍ ယုံၾကည္အားကိုး တတ္ၾကသည္မွာ ထုံးစံ ျဖစ္ပါသည္။ သူသည္ ကၽြန္ေတာ္တို႔က ကုေပးလွ်င္ သူ႔ေရာဂါေပ်ာက္သြားမည္ဟု ထင္ေန၏။ ပထမပိုင္းတြင္ သူ႔ေရာဂါ သူ ကင္ဆာဟု မသိပါ။ ထိုကာလမ်ားဆီကာ လူနာသည္ စကားကို အားယူ၍ ဖြဲ႕ႏြဲ႕စီကုံးကာ ေျပာျပခဲ့ပါသည္။
“ဦးေလး အမဲလိုက္တာ ဘာသားေကာင္ေတြ ရသလဲ ...” ဟု ကၽြန္ေတာ္ အမွတ္တမဲ့ စကားစလိုက္သည့္အခါ သူက ဂုဏ္ယူဟန္ျဖင့္ ေျပာျပခဲ့ပါသည္။
“က်ဳပ္က ဆင္တစ္မ်ိဳးတည္းပဲ လိုက္တယ္။ ဆင္လိုက္ရင္း တျခားရန္မူမယ့္ သားေကာင္ ေတြ႕ရင္ေတာ့ သတ္ရတာေပါ့ေလ”
ပထမေတာ့ သူ ဆင္လိုက္သည္မွာ ဆင္႐ုိင္းမ်ားကို ဖမ္း၍ ခိုင္းဆင္ျဖစ္ေအာင္ ေလ့က်င့္သည့္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားထံ ေရာင္းခ်ျခင္း ျဖစ္လိမ့္မည္ဟု ထင္ခဲ့၏။ သို႔ေသာ္ ကၽြန္ေတာ့္ထင္ျမင္ခ်က္ မွားသြားသည္။ သူသည္ ဆင္စြယ္ကို ျဖတ္ဖို႔၊ ဆင္ကိုသတ္ေသာ ဆင္လိုက္မုဆိုး ျဖစ္ခဲ့သည္။ ဆင္ေတြကို သတ္ရတာ ေပ်ာ္စရာေကာင္းလား ... ဟု ကၽြန္ေတာ္ေမးေတာ့ သူျပံဳးပါသည္။
“ဆင္စြယ္ဟာ အလြန္တန္ဖိုးႀကီးတာ မဟုတ္လား ဆရာရဲ႕ ... ဆင္လိုက္ရတဲ့ မုဆိုးဟာလည္း ထိုက္ထိုက္တန္တန္ အခေၾကးေငြ ရတာကိုး”
“ျမန္မာ့ဆင္စြယ္ဟာ ကမၻာ့ေဈးကြက္မွာ အရည္အေသြး မီၿပီး ေဈးေကာင္းရတယ္ ဆရာ”
သူသည္ ဆင္စြယ္အေၾကာင္းကို စိုက္ပ်ိဳး၍ ရရွိလာသည့္ ထြက္ကုန္တစ္ခုပမာ ႏွလုံးသား ကင္းမဲ့စြာ ေျပာခဲ့သည္။
“ဆင္စြယ္ကို ထြင္းထုတဲ့ ပန္းပုပညာမွာ ျမန္မာ့အႏုလက္ရာကို ကမၻာက အံ့ဩရတာ မဟုတ္လား ဆရာရဲ႕။ ဆင္စြယ္ကို အဖ်ားကေန အရင္းအထိ ပန္းႏြယ္ပန္းခက္ေတြ ကႏုတ္ေတြ ထြင္းၿပီး ဘုရား႐ုပ္ထု လုပ္ၾကတာ ဆရာ ျမင္ဖူးမွာပါ။ ဘယ္ေလာက္ လွသလဲ။ လက္ရာ အႏုစိတ္ရင္ စိတ္သလို တန္ဖိုးႀကီး တယ္ေနာ ...”
ကၽြန္း ... စေသာ သစ္လုံး တစ္ခုခုကို ကႏုတ္ပန္း ထြင္းယူလွ်င္လည္း သည္လို လက္ရာမ်ိဳး မရႏုိင္ဘူးလား၊ ဘာျဖစ္လို႔ ဆင္စြယ္ကိုမွ ထုခ်င္ၾကတာလဲ ... ဟု ကၽြန္ေတာ္ ေမးျပန္သည္။
“ဆင္စြယ္က အသားညက္တယ္၊ အေရာင္က လက္ၿပီး ေရာင္ေျပးလို ျဖစ္ေနတယ္၊ အလင္းေတာင္ ေပါက္တယ္ဆရာရဲ႕၊ ဖန္သားလိုပဲ၊ အလႊာေတြ တစ္ထပ္ၿပီး တစ္ထပ္ အရစ္လိုက္ အရစ္လိုက္နဲ႔ ေတာ္ေတာ္လွတာ၊ ဆရာ့ သစ္သားပန္းပုက ဘယ္ေလာက္ လွႏုိင္မွာတုန္း”
ဒါေတြဟာ အကုသိုလ္ေတြပဲ ... ဟု ကၽြန္ေတာ္ ေျပာခ်င္သည္။ သို႔ေသာ္ ဘာသာမရွိေသာ မုဆိုးတစ္ေယာက္သည္ အကုသိုလ္ႏွင့္ ကုသိုလ္ကို သိႏုိင္ပါ့မလား။ ထို႔ျပင္ ေလာဘႀကီးေသာ ဆင္စြယ္ ေမွာင္ခိုသမားမ်ားအဖို႔ ဆင္မ်ိဳးျပဳတ္ျခင္း အႏၲရာယ္ကိုေရာ ေတြးတတ္ ၾကပါ့မလား။
“ကၽြန္ေတာ္ ၾကားဖူးတာကေတာ့ ဘယ္မွာ ဆိုလားပဲ။ ေရွးႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာတုန္းက ေသထားခဲ့တဲ့ ဆင္သခ်ဳႋင္းေတြ ရွိသတဲ့ အဲဒီအရပ္က ေျမေအာက္ထဲမွာ ရွိေနတဲ့ ဆင္စြယ္ေတြကို တူးယူၿပီး အလွအပ ကိရိယာ တန္ဆာပလာ ထုလုပ္ၾကဖို႔ ဘယ္သူမွ စိတ္မကူးၾကဘူးလား ဦးေလးရဲ႕”
သူက ကၽြန္ေတာ့္စကားကို သေဘာက်ဟန္ျဖင့္ ရယ္လိုက္သည့္အခါ နာက်င္မႈေၾကာင့္ ရႈံ႔မဲ့သြား၏။
“ဆရာလို ဗဟုသုတ မ်ားတဲ့ ပညာတတ္ႀကီး တစ္ေယာက္ေတာင္ ဆင္သခ်ဳႋင္း ဘယ္မွာမွန္း မသိရင္ က်ဳပ္တို႔လို လူေတြဆို ပိုဆိုးေတာ့မေပါ့ ဆရာ။ မေသခ်ာတဲ့ ေနရာသြားၿပီး မေသခ်ာတဲ့ ေျမႀကီးေတြ ေက်ာက္လႊာေတြ တူးရမယ့္ အလုပ္ကို ဘယ္သူက လုပ္မွာတုန္း၊ အလြယ္တကူ ျမင္ေနရတဲ့ ဆင္ေတြကိုပဲ လိုက္ရွာေတာ့မယ္ဗ်ာ”
ကၽြန္ေတာ္ ဘာစကား ေျပာရမွန္း မသိေအာင္ ျဖစ္သြားပါသည္။
ေတာဝက္၊ ေဝလငါး စသည့္ တိရစၧာန္ အစြယ္မ်ားျဖင့္ ျပဳလုပ္တားသည့္ ဆင္စြယ္တုလည္း မဟုတ္ေသာ အျခား ဆင္စြယ္တုမ်ားကို ထုတ္ေဝႏုိင္ၾကလွ်င္ မည္မွ်ေကာင္းမလဲဟု ကၽြန္ေတာ္ စိတ္ကူးယဥ္မိသည္။ ဆရာဝန္ တစ္ေယာက္ ျဖစ္ေန၍လားမသိ။ ကၽြန္ေတာ္သည္ ဆင္စြယ္ျဖင့္ ဖန္တီးျပဳလုပ္ေသာ ကႏုတ္ပန္းခက္ လက္ရာမ်ားကို နည္းနည္းမွ် ႏွစ္သက္၍ မရေခ်။
“ဆင္ ဘယ္ႏွစ္ေကာင္ေလာက္ ဦးေလး သတ္ခဲ့ဖူးသလဲ” ဟု ကၽြန္ေတာ္ ေမးၾကည့္မိ၏။ သူသည္ ပထမေတာ့ တြန႔္ဆုတ္ ေနသည္။ ေနာက္မွ သူ မေျဖခ်င့္ ေျဖခ်င္ျဖင့္ ေျဖပါသည္။
“က်ဳပ္ ဆင္ဘယ္ႏွစ္ေကာင္ သတ္တယ္ဆိုတာ က်ဳပ္ ဓိသားစုေတာင္ သိတာမဟုတ္ဘူး ဆရာရဲ႕...။ တစ္ခါတစ္ခါ ဆင္သုံးေကာင္ သတ္ခဲ့တယ္လို႔ ေျဖခဲ့တယ္။ တစ္ခါတစ္ခါ ဆင္ငါးေကာင္ သတ္ခဲ့တယ္လို႔ ေျဖခဲ့တယ္။ တကယ္ေတာ့ ဘယ္ကမလဲ ဆရာရယ္။ က်ဳပ္ေလ ေဟာဒီလက္နဲ႔ ဆင္အေကာင္ေပါင္း သုံးဆယ့္ႏွစ္ေကာင္ သတ္ခဲ့တယ္”
ဆင္ သုံးဆယ့္ႏွစ္ေကာင္ သတ္ခဲ့ေသာ မုဆိုးႀကီးသည္ မိမိေရာဂါမွာ ကင္ဆာဟု သိလိုက္ရေသာအခါ ေဆာက္တည္ရာမရ တုန္လႈပ္ သြားခဲ့ေလသည္။
သူသည္ တစ္ခါတစ္ခါ ေဝဒနာေၾကာင့္ ငိုေႂကြးၿပီး တစ္ခါတစ္ခါ ေဒါသျဖင့္ ေအာ္ဟစ္ ဆဲဆိုေနတတ္၏။ တစ္ခါတစ္ခါေတာ့ ေတြေဝစြာ ၿငိမ္သက္၍ ေငးေၾကာင္ေနတတ္ ျပန္သည္။ သူ႔မိသားစု သည္ အေတာ္ျပည့္စုံသူမ်ား ျဖစ္၍ သူ႔ေက်းဇူးကိုလည္း သိတတ္သူမ်ား ျဖစ္၍ သူလိုသမွ် အရာအားလုံး ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ စီစဥ္ၾကသည္။
ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီး သည္လည္း ပင့္မည္ဆိုက ႂကြလာႏုိင္သည္။ ခရစ္ယာန္ဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီး သည္လည္း ေသဆုံးမည့္ ပုဂၢိဳလ္ကို ဆုေတာင္းေပးရန္ ပင့္မည္ဆို ႂကြလာႏုိင္သည္။ သို႔ေသာ္ လူနာသည္ မည္သည့္ ဘုန္းႀကီးကိုမွ် အလိုမရွိေပ။
သူ အလိုရွိသည္က ေက်ာက္ဆစ္သမား ျဖစ္ေလသည္။
“ငါ့အတြက္ ေက်ာက္တိုင္တစ္တိုင္ စိုက္ေပးပါ။ ငါဟာ ဆင္ဘယ္ႏွစ္ေကာင္ သတ္ခဲ့တယ္ဆိုတာ လူေတြကို ဝန္ခံသြားခ်င္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဆင္ေတြကို သတ္ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကို လူေတြသိဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ အဲဒီအေၾကာင္းကို ေက်ာက္စာထဲမွာ ထည့္ေပးဖို႔ မင္းကတိေပးပါ”
သူ႔ဇနီးသည္ မ်က္ရည္ ေတြေတြက်လ်က္ ကတိေပးလိုက္၏။
“ဒီေက်ာက္စာကို လူေတြ အသုံးျပဳ အမ်ားဆုံးျဖစ္တဲ့ အေဝးေျပးလမ္းမရဲ႕ ရႈခင္းအလွဆုံး ေနရာမွာ စိုက္ေပးပါ။ ငါေသသြားတဲ့အခါ ငါဘာေၾကာင့္ ဆင္ေတြ သတ္ခဲ့ရတယ္ဆိုတဲ့ ငါ့ေစတနာကို ေနာင္လာေနာက္သားေတြ အျမဲသတိရေနေစရမယ္ ... ၾကားလား”
သူ႔ဇနီးသည္ ငိုေႂကြးလ်က္ ေခါင္းညိတ္၏။
“ မုဆိုး ေသသြားေသာအခါ ေက်ာက္ဆစ္သမားသည္ မုဆိုး မွာၾကားသည့္ စာသားမ်ားအတိုင္း ခ်င္းဘာသာျဖင့္ တစ္မ်ိဳး၊ အဂၤလိပ္ ဘာသာျဖင့္ တစ္မ်ိဳး ထြင္းထုေရးသား ေပးခဲ့ရေလသည္။ ေနာက္ဆုံး စာေၾကာင္းမွာေတာ့ မုဆိုး ဆင္သတ္ခဲ့ရျခင္း၏ ေစတနာကို မုဆိုး၏ စကားအတိုင္း အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ေရးထိုးထားလိုက္သည္။
“ျမန္မာ့ဆင္စြယ္ အရည္အေသြးႏွင့္ ကႏုတ္ပန္းထြင္း ပန္းပုလက္ရာမ်ား ကမၻာ့အဆင့္မီေၾကာင္း သက္ေသျပရန္ ျမန္မာ့ဆင္ သုံးဆယ့္ႏွစ္ေကာင္ကို သတ္ခဲ့ရပါသည္။”
* * *
ဒုတိယ ေက်ာက္တိုင္ရွင္ပုဂၢိဳလ္ ေက်ာင္းဆရာေဟာင္းသည္ ေဆး႐ုံသို႔ ေသြးအန္၍ ဝမ္းမည္းသြားေသာ ေဝဒနာ (Haematemisis and melena) ျဖင့္ ေရာက္လာသည္။
ေက်ာင္းဆရာသည္ လူပုံႏြဲ႕ႏြဲ႕ ဥပဓိ႐ုပ္ ေကာင္းေကာင္း ျဖစ္သည္။ သူသည္ စကားမ်ားမ်ား မေျပာေခ်။ တိတ္ဆိတ္စြာ ေတြးေန သည္က မ်ား၏။ သူ႔မွာ ဘယ္တုန္းကမွ မိသားစု မရွိခဲ့။ သူ႔ကို ဦးေလးသဖြယ္ ခင္မင္အားကိုးေသာ တပည့္ေဟာင္း တစ္ေယာက္ႏွင့္ အတူေနထိုင္သည္။ သူ႔ေရာဂါသည္ အစာေရမ်ိဳႁပြန္ ေသြးေၾကာမ်ားမွ ေသြးယိုေသာေရာဂါ ျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း သူ႔ကို ေျပာျပစဥ္က သူ႔မ်က္လုံးမွာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားကို ျမင္ရေသးသည္။ သူ႔ကို ၾကည္ညိဳ ေလးစားေသာ တပည့္ေဟာင္းမ်ားသည္ သူ႔အတြက္ လိုအပ္သည့္ ေသြးကိုေဖာက္၍ လွဴရန္ အဆင္သင့္ တန္းစီ၍ ေစာင့္ေနခဲ့၏။ ေသြးယိုျခင္းကို တားဆီးမည့္၊ ေငြေထာင္ေသာင္းႏွင့္ ခ်ီ၍ ကုန္က်မည့္ ထိုးေဆးမ်ားစြာကို သူ႔အတြက္ ဝယ္ေပးေသာ တပည့္ေဟာင္းမ်ားကို ၾကည့္၍ ကၽြန္ေတာ္ အလြန္ၾကည္ႏူးမိပါသည္။ ေက်ာင္းဆရာ တစ္ေယာက္၏ ဘဝ အဓိပၸာယ္မွာ ဒါပါပဲလား ... ဟု ကၽြန္ေတာ္ ေက်နပ္ရသည္။ သူ႔ကို ထိုးေဆးႏွင့္ ကုသ၍လည္း မသက္သာ၊ ခြဲစိတ္ကုသဖို႔ ႀကိဳးစားေတာ့လည္း အစာအိမ္ အနာေဟာင္းကိုသာ ေတြ႕လ်က္ ေသြးယို ထြက္သည့္ အဓိကေနရာကို မေတြ႕ရေပ။
သူသည္ သတိလစ္လစ္ သြားေသာ္လည္း မၾကာခဏ သတိ ျပန္ျပန္ရလာ၏။ တစ္ညမွာေတာ့ သူသည္ အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္ၾကာ သတိရေနၿပီး သူ႔မွတ္ဉာဏ္ႏွင့္ အာ႐ုံေၾကာမ်ား ၾကည္လင္လ်က္ ရွိေသာေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ပင္လွ်င္ သူ႔အတြက္ ေမွ်ာ္လင့္မိေတာ့မလို ျဖစ္သြားေသးသည္။
“ဆရာ ကၽြန္ေတာ့္ကို တစ္ခုေလာက္ ကူညီမလား” ဟု သူေမးေသာအခါ ကၽြန္ေတာ္ စိတ္အားထက္သန္စြာ ေခါင္းညိတ္ခဲ့၏။
“ကၽြန္ေတာ္ အသက္ရွင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ဘယ္ေလာက္ ေလာက္ရွိသလဲ ... ကၽြန္ေတာ္ သိခ်င္ပါတယ္”
ကၽြန္ေတာ္ ဘယ္လိုလုပ္ၿပီး ေျဖရမည္နည္း။ လူနာကို ဆရာဝန္သည္ မည္သည့္ အတိုင္းအတာအထိ ပြင့္လင္းစြာ ဖြင့္ေျပာ သင့္သနည္း။ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ အျပည့္အဝေပးၿပီး လိမ္ညာ လိုက္ရမည္လား။ အမွန္အတိုင္း ႐ုိးသားပြင့္လင္းစြာ ေျပာၿပ အသိေပးျခင္းျဖင့္ ရက္စက္လိုက္ရမည္လား။ ကၽြန္ေတာ္ စဥ္းစားေတြေဝ ေနသည္ကို စူးရွစြာ အကဲခတ္ေနေသာ လူနာ၏မ်က္လုံးတြင္ ေၾကာက္စိတ္ မရွိပါ။
“ငါးဆယ္ ရာခိုင္ႏႈန္းစီ ရွိပါတယ္”
သူ သက္ျပင္းတစ္ခ်က္ခ်၏။ ထို႔ေနာက္ သူ႔တပည့္အား လွမ္းၾကည့္သည္။
“ဒီပတ္ဝန္းက်င္မွာ လက္ရာအေသသပ္ဆုံး ေက်ာက္ဆစ္သမား တစ္ေယာက္ကို သြားေခၚခ်ည္ ...၊ ခ်င္းဘာသာလည္း ေရးႏုိင္တဲ့လူ ျဖစ္ရမယ္ ...”
သူ႔တပည့္ ထြက္သြားေသာအခါ သူ တစ္ခုခု ေျပာခ်င္ေနေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ့္ကို အရိပ္အေယာင္ျပ၏။ လွ်ဳိ႔ဝွက္ဟန္ရွိေသာ ေက်ာင္းဆရာေဟာင္း၏ ဝန္ခံခ်က္မ်ားမွာ မုဆိုး၏ ဝန္ခံခ်က္မ်ားထက္ စိတ္ဝင္စားစရာ ေကာင္းလိမ့္မည္ဟုကၽြန္ေတာ္ မွန္းဆမိပါသည္။
ထို႔ေနာက္ ေက်ာင္းဆရာသည္ ကၽြန္ေတာ့္အား သူ႔ဘဝထဲမွ ဖုံးကြယ္ထားေသာ အျဖစ္တစ္ခုကို ဖြင့္ေျပာျပခဲ့သည္။
“ကၽြန္ေတာ့္ဇာတိက မႏၲေလးၿမိဳ႕ကပါ။ ကၽြန္ေတာ့္မိဘေတြက ဂုဏ္သေရရွိ လူႀကီးလူေကာင္းေတြပဲ ဆိုပါစို႔။ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ ေနနဲ႔လ၊ ေရႊနဲ႔ ျမလို လိုက္ဖက္တယ္လို႔ သူတို႔ယုံၾကည္တဲ့ မိန္းကေလး တစ္ေယာက္နဲ႔ ေပးစားဖို႔ သူတို႔ စီစဥ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ခက္ေနတာက ကၽြန္ေတာ္ အိမ္ေထာင္ မျပဳခ်င္ဘူး။ ဒါထက္ ဆိုးတာက အဲဒီ မိန္းကေလးကို ကၽြန္ေတာ္ မခ်စ္ဘူး။ ဒီလိုနဲ႔ပဲ ကၽြန္ေတာ္ လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္ႏွစ္ေလာက္က ဖလမ္းကို ေျပးလာခဲ့ပါတယ္။ ဖလမ္းမွာ ၄, ၅ ႏွစ္ၾကာ ေနလာတဲ့အခါ ကၽြန္ေတာ့္ ပညာနဲ႔ အက်င့္သီလကို လူတိုင္း ေလးစားၾကတယ္ ဆိုပါေတာ့။ ဂုဏ္သိကၡာရွိတဲ့ ေက်ာင္းဆရာတစ္ေယာက္ ဘဝကို ကၽြန္ေတာ္ ရခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ ဂုဏ္သိကၡာကပဲ ကၽြန္ေတာ့္ဘဝ ေသသြားေအာင္ သတ္ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုရမွာပါ ဆရာ။
“ကၽြန္ေတာ္ ခ်င္းလူမ်ိဳးကို ခ်စ္တယ္ ...၊ ခ်င္းျပည္နယ္က ကေလးေတြရဲ႕ ဖြံ့ၿဖိဳးတိုးတက္မႈအတြက္ ကၽြန္ေတာ့္ဘဝကို နစ္ျမဳပ္ ထားခ်င္ေလာက္ေအာင္ ကၽြန္ေတာ္ခ်စ္တယ္။ ကၽြန္ေတာ့္မွာ ျမန္မာ တပည့္မေလးေတြ ရွိသလို ခ်င္းတပည့္မေလးေတြ ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္ဟာ ဆရာနဲ႔တပည့္ သံေယာဇဥ္ထက္ ဘယ္မိန္းကေလးကိုမွ မပိုခဲ့ပါဘူး။ အဲဒါ ကၽြန္ေတာ္ တန္ဖိုးအထားဆုံး သစၥာပါ။ ကၽြန္ေတာ္ ခ်င္းျပည္မွာေနသေရြ႕ ခ်င္းမကေလး တစ္ေယာက္ေယာက္ အေပၚမွာ စိတ္မကစားမိဖို႔၊ မသာယာမိဖို႔ ေနာက္ဆုံးဗ်ာ မခ်စ္မိဖို႔ေတာင္ ကၽြန္ေတာ္ အျမဲတမ္း သတိထား ဆင္ျခင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လြန္ခဲ့တဲ့ သုံးႏွစ္ကေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္သစၥာနဲ႔ ကၽြန္ေတာ့္အခ်စ္ၾကားမွာ ကၽြန္ေတာ္ ေတာ္ေတာ္ ဒုကၡေရာက္ခဲ့ရပါတယ္။
“ေဆာင္းရာသီေတြမွာ ကၽြန္ေတာ္ ေတာင္ၾကားေအာက္ေၿခ အထိ သြားၿပီး မဏိပူရျမစ္ထဲမွာ ေရခ်ိဳးေလ့ရွိတယ္။ ဆရာလည္း သိေနေရာေပါ့။ ဒီက အေအးဒီဂရီ ဘယ္ေလာက္မ်ားလိုက္ သလဲေနာ္၊ ေရေႏြးနဲ႔ ေရစပ္ခ်ိဳးတာေတာင္ ေရေလာင္း ခဏနားတဲ့ အခ်ိန္မွာ ေမးေတြ သြားေတြ က်င္တက္လာေအာင္ ေလေအးက စိမ့္တိုက္ေနတာ မဟုတ္လား။ ေရခ်ိဳးအၿပီး အဝတ္နဲ႔ ေရသုတ္တာ နည္းနည္းၾကာသြားရင္ လက္ေတြေျခေတြ ျပာႏွမ္းလာေအာင္ ေအးတဲ့ အေအးဓာတ္ေလ။ ဒီေတာ့ ဟိုး ခ်ိဳင့္ဝွမ္းေအာက္ေျခက မဏိပူရ ျမစ္ေရကိုပဲ ကၽြန္ေတာ္ သြားခ်ိဳးရတယ္။ ျမစ္ေရကေတာ့ သာမန္ေဆာင္းတြင္း ေရေအးေလာက္ပဲ ရွိတာကိုး ဆရာရဲ႕။ အဲဒီမွာ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔သူ ေတြ႕ရေတာ့တာပါပဲ။
“သူ႔ရဲ႕ ခ်င္းနာမည္က ေတာ္ေတာ္ရွည္တယ္။ ေနာက္ၿပီး ဆရာမွတ္မိမွာလည္း မဟုတ္ဘူးေလ။ ဒါေပမယ့္ သူ႔ကို ဒီပတ္ဝန္းက်င္က တံငါမေလးလို႔ သိေနၾကတယ္။ သူက ျမစ္ထဲမွာ သူကိုယ္တိုင္ ဆင္းၿပီး၊ ငါးဖမ္းတာ သိပ္ကၽြမ္းတာကိုး ဆရာရဲ႕။ နာမည္နဲ႔ လိုက္ေအာင္ ေပးတာတ္ၾကပါတယ္။ သူ ငါးဖမ္းပုံကို ဆရာ ျမင္ေစခ်င္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔လို ငါးမွ်ားခ်ိတ္နဲ႔ ဖမ္းတာ မဟုတ္ဘူးဆရာ။ လက္နဲ႔ပဲ ဖမ္းတာ။ သူ႔ေနာက္ေက်ာမွာ အပိတ္ပါတဲ့ ဝါးျခင္းျပားျပားကေလး တစ္ခုကို လြယ္ထားတယ္။ ငါးေတြကို မိတဲ့အခါ ေနာက္ေက်ာက ျခင္းထဲ ေနာက္ျပန္ပစ္ ထည့္သြားတာပဲ။ လက္ကာ သိပ္သြက္တာ။ သူ႔ေမးေစ့အထိ နက္တဲ့ ျမစ္ေရထဲမွာေတာင္ သူ ငါးဖမ္းတတ္တယ္ ဆရာရယ္။
“ကၽြန္ေတာ္နဲ႔သူ ဆုံမိတဲ့ ပထမဆုံး ေန႔မွာေတာ့ တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ ၾကည့္လိုက္တာ ခဏကေလးပဲ။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္ ေနာက္ရက္ေတြမွာ ေရခ်ိဳးသြားရင္ ငါးမွ်ားတံ တစ္ေခ်ာင္းပါ ယူသြားေတာ့ ေတြ႕ခ်ိန္ ပိုၾကာသြားတာေပါ့။ ကၽြန္ေတာ္ ငါးတစ္ေကာင္မွ မရဘူးဗ်။ ႏွစ္ရက္ေလာက္ ဆုံၿပီးတဲ့ အခါက်ေတာ့ သူက ျပံဳးၾကည့္တယ္။ သူက ျမန္မာစကား မတတ္ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္က ခ်င္းစကား မတတ္ဘူး။ သူက ခ်င္းလို ေျပာတယ္။ ကၽြန္ေတာ္က ျမန္မာလို ျပန္ေျပာတယ္။ သူက ကၽြန္ေတာ့္ကို ဟိုးျမစ္အထက္ဘက္မွာ ငါးမွ်ားဖို႔ ေျပာတယ္။ အဲဒီေနရာမွာ ေရျပင္ဟာညီၿပီး ျဖည္းျဖည္းေလး စီးတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာနဲ႔ သူ႔လက္ကေလးနဲ႔ အမူအရာ လုပ္ျပတယ္။ ဒီေနရာကို လက္ညႇိဳးစိုက္ျပၿပီး ေရစီးၾကမ္းတမ္းတယ္ ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္နဲ႔ လက္ဟန္ အမူအရာ လုပ္ျပတယ္။ သူ႔မ်က္လုံး ေမွးေမွးကေလးေတြက ရယ္လိုက္ရင္ မ်က္စိေပါက္ ေပ်ာက္ေရာ။ ဒါေပမယ့္ ပါးခ်ိဳင့္ကေလးနဲ႔ ေပါင္းစပ္လိုက္တဲ့အခါ အရမ္းကို လွသြားတာေပါ့ ဆရာရယ္။ (၆)ရက္၊ (ရ)ရက္ ေလာက္ ဆုံၿပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ ေရွာင္မွျဖစ္မယ္ ဆိုတာ သေဘာေပါက္သြားပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ အဲဒီျမစ္ကမ္းပါးကို မသြားဘဲ ထိန္းခ်ဳပ္ေနလိုက္ ရေတာ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ တံငါမေလးမွာေတာ့ အဲဒါကို ထိန္းခ်ဳပ္စရာလို႔ ထင္ပုံမရဘူးဗ်။”
“ကၽြန္ေတာ္ ျမစ္ဘက္ကို မသြားတာ ၄, ၅ ရက္ ၾကာတဲ့ အခါမွာေတာ့ တံငါမေလး ကၽြန္ေတာ့္အိမ္ေရွ႕က ျဖတ္သြားတာကို အိမ္ထဲကေန လွမ္းျမင္ရတယ္။ သူ ကၽြန္ေတာ့္ကို ရွာေနတာ ေသခ်ာတယ္။ သူ အိမ္တိုင္းအိမ္တိုင္းကို အေသအခ်ာ လွမ္းၾကည့္ၿပီး တစ္ခုခု ရွာေနတာေလ။ ကၽြန္ေတာ္ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ထြက္မၾကည့္မိဖို႔ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ ထိန္းခ်ဳပ္ရတယ္လို႔ ဆရာ ထင္သလဲ။ အဲဒီ အေျခအေနဟာ ေယာက္်ားတစ္ေယာက္အတြက္ အခက္အခဲဆုံး အေျခအေနပါ ဆရာရယ္။ သုံးေလးရက္ၾကာတဲ့ အခါမွာေတာ့ သူသတင္း ရသြားပုံနဲ႔ ကၽြန္ေတာ့္အိမ္ကို ဆိုက္ဆိုက္ၿမိဳက္ၿမိဳက္ ဝင္လာခဲ့ေတာ့တယ္။
“အဲဒီရက္က ေဆာင္းဝင္ခါစေပါ့။ သူ႔ကိုယ္ေပၚမွာ ဂြမ္းေစာင္ပါးပါး တစ္ထည္ကို ပတ္ျခဳံထားတယ္။ သူ႔လက္မွာ ငါး သုံးေလးေကာင္ ႀကိဳးနဲ႔ သီလို႔။ ကၽြန္ေတာ့္ ေက်ာင္းသားေတြ ေရွ႕မွာမွ သူ ကၽြန္ေတာ့္ဆီ ေရာက္လာေပတယ္ဗ်ာ။ ကၽြန္ေတာ္ ေတာ္ေတာ္ ျဖဳံသြားတယ္။ သူတစ္ခုခု အမူအယာ ျပလိုက္ရင္ ဒုကၡပဲလို႔ စိုးရိမ္လိုက္ရတာ။ ဒါနဲ႔ ကမန္းကတန္း မ်က္ႏွာထား တည္တည္နဲ႔ အိမ္ေရွ႕ေပါက္ကို သြားရပ္ရတာေပါ့။ ဘာလာလုပ္တာလဲလို႔ ခပ္တင္းတင္း ေမးလိုက္တယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ ျမန္မာစကားကို သူ နားမလည္ေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ့္ မ်က္ႏွာထားကို သူနားလည္သြားတယ္။ သူ႔မ်က္ႏွာ ဖ်တ္ခနဲ ညႇိဳးသြားလိုက္တာ ျမင္ရက္စရာေတာင္ မရွိပါဘူးဗ်ာ။ သူက ကၽြန္ေတာ့္ကို သူကိုင္လာတဲ့ ငါးတြဲကေလးကို ႐ုိ႐ုိေသေသ လွမ္းေပးတယ္ဗ်။ ေနာက္ၿပီး ကၽြန္ေတာ့္ကို တစ္ခဏ စိုက္ၾကည့္ေနၿပီး ျဖဳန္းခနဲ လွည့္ျပန္သြားပါေရာဗ်ာ။ သူ႔အၾကည့္ကို ကၽြန္ေတာ္သိတယ္။ ဒီအၾကည့္ကို ဘယ္ေတာ့မွ ကၽြန္ေတာ္ မေမ့ႏုိင္ေတာ့ဘူး ...”
သူသည္ ခဏၾကာေအာင္ မ်က္စိမွိတ္၍ ၿငိမ္သက္ေနရာ သူသတိလစ္သြားျပန္ၿပီဟု ကၽြန္ေတာ္ ထင္လိုက္မိ၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ခုံတန္းမွ အသာထရန္ ဟန္ျပင္လိုက္သည္။ သို႔ေသာ္ သူ သတိမလစ္ပါ။
“ကၽြန္ေတာ္ ဘာလုပ္မယ္လို႔ ဆရာ ထင္သလဲ ... ဟင္”
ေလသံသဲ့သဲ့ျဖင့္ အားယူျပံဳးကာ ကၽြန္ေတာ့္ကို ေမးသည္။ ကၽြန္ေတာ္ အူေၾကာင္ေၾကာင္ျဖစ္သြား၏။ ကၽြန္ေတာ္ ၿငိမ္ေနေသာအခါ သူက မ်က္လုံး ဖြင့္ၾကည့္ပါသည္။
“ကၽြန္ေတာ္ ဒီကေန ထြက္သြားလိုက္တယ္ ဆရာ။ ဖလမ္းကေန ထြက္သြားလိုက္ပါတယ္။ မႏၲေလးကိုလည္း မျပန္ခ်င္တာနဲ႔ ကေလးမွာ တစ္လေလာက္ သြားေနလိုက္တယ္။ ကေလးစိတ္ မေပ်ာက္တေပ်ာက္တံငါမေလး အခုခ်ိန္ေလာက္ ဆိုရင္ေတာ့ ျမစ္ဆိပ္မွာ ေတြ႕ခဲ့ဖူးတဲ့ လူႀကီးတစ္ေယာက္ကို ေမ့ေလာက္ၿပီလို႔ ကၽြန္ေတာ္ ယုံၾကည္လာတဲ့ ကာလအထိေပါ့။ အဲဒီကာလေတြမွာ ကၽြန္ေတာ့္ကိုယ္ ကၽြန္ေတာ္ မညႇာမတာ ျပန္စစ္ေဆးၿပီး အမွန္အတိုင္း ျမင္သြားတာ တစ္ခုရွိတယ္။ တံငါမေလးကို ကၽြန္ေတာ္ေရွာင္ခဲ့တာဟာ ခ်င္းျပည္နယ္မွာ ေနၿပီး ခ်င္းမကေလးတစ္ေယာက္နဲ႔ မပတ္သက္ေစရဘူးဆိုတဲ့ ခပ္ေၾကာင္ေၾကာင္ အယူအဆေၾကာင့္ခ်ည္း မဟုတ္ဘူး ဆရာရဲ႕။ ငါးဖမ္းၿပီး ငါးေရာင္းရင္း အသက္ေမြးရတဲ့ တံငါမိန္းကေလး တစ္ေယာက္နဲ႔ မပတ္သက္ခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းလည္း ပါတယ္။ ဒါကို ကၽြန္ေတာ္ သိသြားတယ္ေလ။ ဂုဏ္သေရရွိ ေငြရွိတယ္ဆိုတဲ့ မိန္းကေလး တစ္ေယာက္ကို လက္မထပ္ခ်င္တဲ့ ကၽြန္ေတာ္ဟာ တံငါသည္မေလးကိုလည္း မပတ္သက္ခ်င္ျပန္ဘူးေလ။
“ဒီလိုနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ တစ္လေလာက္ ၾကာတဲ့အခါမွာ ဖလမ္းကို ျပန္လာခဲ့တယ္။ ဒီကိုေရာက္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ရင္ဆို႔စရာ သတင္း တစ္ခုက ကၽြန္ေတာ့္ကို ရင္ဝဆီးကန္လိုက္သလိုပဲ။ တံငါမကေလး ဆုံးသြားၿပီဆိုတဲ့ သတင္းေပါ့ ဆရာရယ္။ ဘာေၾကာင့္ဆုံးသလဲဆိုေတာ့ ေရနစ္ေသသလိုလို ႀကိဳးတံတားေပၚကပဲ က်ၿပီး ေသသလိုလို၊ ဓာတ္လိုက္ၿပီး ေသသလိုလို ...”
ကၽြန္ေတာ္ အနည္းငယ္ မ်က္ေမွာင္ၾကဳတ္ လိုက္ေသာအခါ သူက ကၽြန္ေတာ့္ကို ခဏေလးစိုက္ၾကည့္ေနၿပီးမွ စကားဆက္သည္။
“ဓာတ္လိုက္တယ္ ဆိုတာက ဒီလို ဆရာရယ္။ တခ်ိဳ႕က မဏိပူရျမစ္ထဲက ငါးေတြကို အစုလိုက္အျပံဳလိုက္ ရဖို႔အတြက္ ေရထဲကို လွ်ပ္စစ္နဲ႔ စီးေအာင္လုပ္ၿပီး ဖမ္းၾကတယ္ဗ်။ ဒီျမစ္က ၿမိဳ႕ရဲ႕ ဟိုးအနက္ဆုံး ခ်ိဳင့္ထဲမွာ အေဝးႀကီး ရွိေနေတာ့ ဒီျမစ္ကို ငါးဖမ္းတဲ့လူ မရွိသေလာက္ပါပဲ။ ေရခ်ိဳးတဲ့သူလည္း ရွားပါတယ္။ ျမစ္ျပင္တစ္ေလွ်ာက္ ေတာင္အေကြ႕ ေတာင္အစြယ္ ကင္းတဲ့ ေနရာကေန သူတို႔ ဒိုင္းနမိုက္နဲ႔ ခြဲတာတို႔၊ လွ်ပ္စစ္နဲ႔ စီးခိုင္းတာတို႔ လုပ္ၾကတာေပါ့။ လူသူကင္းရွင္းလို႔ လုပ္လိုက္တဲ့အခါ ေတာင္အကြယ္ ျမစ္ေအာက္ ေရထဲမွာ တစ္ေယာက္ေယာက္ ရွိေနရင္ မျမင္ႏုိင္ဘူးေပါ့။ လွ်ပ္စစ္နဲ႔ ဓာတ္လိုက္ၿပီး ေသမယ္ဆိုရင္ ေသႏုိင္တာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာအတြင္း တစ္ခါမွ ဒီလိုအျဖစ္မ်ိဳး မျဖစ္ဖူးပါဘူး။
“အဲဒီေတာ့ အေလာင္းကိုလည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ မျမင္ရေတာ့ တံငါမေလးနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အသိုင္းအဝိုင္းလည္း ေဝးေတာ့ ဘယ္လို ေသတယ္ဆိုတာ ဘယ္လိုသိႏုိင္မလဲ။ ေသခ်ာတာတစ္ခုက သူေသသြားၿပီ။ ျမစ္ျပင္မွာ သူ႔အေလာင္းကို ဆယ္ယူရတယ္။ ဒါပဲေပါ့ ဆရာရယ္ ...။
“အဲဒီေန႔ကစၿပီး ကၽြန္ေတာ္သြားေလရာမွာ သူ႔ဝိညာဥ္ ပါလာတယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ ထင္ခဲ့ေတာ့တာပဲ။ ကၽြန္ေတာ္ ေရခ်ိဳးဖို႔ မဟုတ္ဘဲ၊ ငါးဖမ္းဖို႔ မဟုတ္ဘဲ ျမစ္ကမ္းပါးကို ခဏခဏ ဆင္းမိတာ ဘာေၾကာင့္လဲ၊ ကၽြန္ေတာ္ ကိုယ္တိုင္လည္း မသိႏုိင္ပါဘူး။ ျမစ္ေရစီးသံကို ကၽြန္ေတာ္ တစ္ေန႔လုံး ထိုင္နားေထာင္ေနခဲ့တယ္။ သူ႔ရယ္သံနဲ႔ သိပ္တူတာပဲ။ သူ႔ဝိညာဥ္ဟာ ျမစ္ကမ္းပါး ပတ္ဝန္းက်င္မွာ ပိုၿပီး ေပ်ာ္ဟန္တူပါရဲ႕ ဆရာရယ္။
“တကယ္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ဟာ သတၱိေၾကာင္ခဲ့ပါတယ္။ အေျခအေနေတြ လြန္ၿပီးသြားတဲ့ အခါက်မွ ကၽြန္ေတာ္ လိုခ်င္တဲ့ဘဝ ဟာ ဘာလဲလို႔ သိခဲ့ရတယ္ေလ။ ကၽြန္ေတာ္ သတၱိေၾကာင္မိတာကို သူေသၿပီးမွ သိလာတာပါ။ အခုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ဟာ မိန္းကေလး တစ္ေယာက္ကို ခ်စ္ျမတ္ႏုိးခဲ့မိတယ္ ဆိုတာကို ဘယ္သူ႔ကိုမဆို ဖြင့္ေျပာဖို႔ ဝန္မေလးေတာ့ပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ့္ကို တံငါမေလး တစ္ေယာက္က ခ်စ္ေနခဲ့သလားလို႔ ေတြးရမွာကိုလည္း ဂုဏ္ငယ္တယ္လို႔ မထင္ေတာ့ပါဘူး။ အခုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္မေသခင္ ကၽြန္ေတာ့္ ဘဝကို ေၾကညာခဲ့ပါေတာ့မယ္။ ဒါမွလည္း ကၽြန္ေတာ္ အေသေျဖာင့္ေတာ့မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ မေသခင္ ေက်ာက္တိုင္ေလး တစ္ခုေလာက္ စိုက္ခဲ့ခ်င္ပါတယ္”
သူသည္ သူ႔ကိုယ္သူ ေသေတာ့မည္ဟု သိသြားေသာအခ်ိန္မွာ ပို႔၍ပင္ တည္ၿငိမ္ဣေျႏၵရေန၏။ ေက်ာက္ဆစ္သမားႏွင့္ သူ႔တပည့္တို႔အား မွာစရာ ရွိသည္တို႔ကို ေအးေဆးစြာ မွာသြားႏုိင္ေသး၏။ သတိလစ္လိုက္၊ ျပန္လည္လိုက္ႏွင့္ သူသည္ အနည္းငယ္ပင္ ျပံဳးလိုက္ပါေသးသည္။
ကၽြန္ေတာ္သည္ ေက်ာင္းဆရာေဟာင္း ေသဆုံးသြားသည္ကို မသိမျမင္လိုက္ရပါ။ အနီးရွိ လူနာမ်ားလည္း မသိ။ သူ႔တပည့္ကလည္း ခုတင္ေပၚ ေမးတင္၍ အိပ္ေပ်ာ္ေနသျဖင့္ မသိလိုက္ပါ။ ေသဆုံးေၾကာင္း အတည္ျပဳရန္ နံနက္ ၈ နာရီ အခ်ိန္မွာ သူ႔ခုတင္နား ကၽြန္ေတာ္ ေရာက္သြားေတာ့ သူ႔ႏႈတ္ခမ္းမွာ ျပံဳးမေယာင္ေယာင္ ရွိသည္ကို ေတြ႕ရေလသည္။
ေက်ာင္းဆရာေဟာင္း၏ ေက်ာက္တိုင္သည္ အေဝးေျပး လမ္းေပၚမွာ မဟုတ္။ ေတာင္ေပၚ လူသြားလမ္းမွာ မဟုတ္။ လူသူ ကင္းရွင္းသည့္ မဏိပူရျမစ္ကမ္းပါးေဘး ေတာင္စြယ္တစ္ခုမွာ ျဖစ္သည္။ ထိုေနရာမွာ စိုက္ဖို႔ သူ႔တပည့္ကို သူအေသအခ်ာ မွာသြားခဲ့သည္ ဆိုပါသည္။ ထိုေနရာသည္ သူႏွင့္ သူ႔ခ်စ္သူ တံငါမကေလး ဆုံေတြ႕ခဲ့ဖူးေသာေနရာ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။
သူ၏ ေက်ာက္စာမွာ ႐ုိးစင္းစြာ တိုေတာင္း၏။
“ဤၿမိဳ႕တြင္ ေနထိုင္သြားေသာ ေက်ာင္းဆရာ ဦးေအာင္ေဖသည္ တံငါမကေလး တစ္ေယာက္ကို သတိရေသာအားျဖင့္ ဤေက်ာက္တိုင္ကို ထားရစ္ခဲ့ပါသည္။”
* * *
ထိုေက်ာက္တိုင္ ႏွစ္ခု၏ ဖြင့္ဟဝန္ခံခ်က္ ႏွစ္မ်ိဳးစလုံးမွာ ကၽြန္ေတာ္ မႏွစ္သက္ေသာ ဝန္ခံခ်က္မ်ား ျဖစ္၏။ သို႔ေသာ္ ထိုႏွစ္မ်ိဳးလုံးကို ကၽြန္ေတာ္ မေမ့ႏုိင္ပါ။
ဖလမ္းႏွင့္ ေဝးကြာခဲ့ေသာ္လည္း ထိုေက်ာက္တိုင္မ်ားသည္ ကၽြန္ေတာ့္ကို ဆြဲေဆာင္ ညႇိဳ႔ယူထားဆဲ ျဖစ္ပါသည္။
---------
ဂ်ဴး
ကလ်ာ၊ မတ္၊ ၁၉၉၅။